Compost in drijfmest

Symposium Mest in balans, Bodem in balans

Donderdag 26 september organiseert De Ommer Marke i.s.m. VKON en CONO Kaasmakers het symposium Mest in balans, Bodem in balans in De Kern in Ommen.

Tijdens dit symposium gaan meerdere sprekers in op het thema ‘Mest in balans, Bodem in balans’ en wordt het project ‘Compost in drijfmest’ afgesloten.

SPREKERS:

  • Melkveehouder Han Kraaijvanger over zijn bedrijfsvoering in samenwerking met de natuur die ook nog een verdienmodel oplevert.
  • Peter Vanhoof: Peter ontwikkelde een unieke meetmethode door veel te meten, observeren, vergelijken, experimenteren en het geluk hebben de juiste mensen te ontmoeten. Deze methode gebruikt hij als basis voor advies. De basisgedachte is om de biologie volop kansen tot ontwikkeling te geven door de hele kringloop op bedrijfsniveau.
  • CONO Kaasmakers: een toonaangevende coöperatie van melkveehouders in de Beemster, Noord-Holland met ook leden in Overijssel.
  • Sarah de Weerd van VKON: VKON streeft naar een toekomstbestendige veehouderij met oog voor gezondheid en welzijn van dier en boer waar economie, milieu en samenleving niet los van elkaar worden gezien. De organisatie werkt samen met boeren aan (handelings)perspectief door kennisontwikkeling, kennisdeling en kennisimplementatie en heeft het onderzoek naar ‘Compost in Drijfmest’ voor De Ommer Marke uitgevoerd.

Aanmelden kan via het aanmeldformulier op de website van VKON:

aanmeldformulier Symposium Mest in balans, Bodem in balans

Over het project ‘Compost in Drijfmest’

Melkveehouder/bestuurslid Han Kraayvanger voegt al jaren kleine hoeveelheden compost aan de drijfmest in zijn koeienstal toe. Hij nam waar dat dit de mest veel vloeibaarder maakt en dat er bij het injecteren veel minder sprake is van stankoverlast, en er dus wellicht ook minder emissie van ammoniak plaatsvindt.

Daarnaast lijkt de bodem de mest beter te kunnen omzetten, wat gunstig is voor het bodemleven en de gewasgroei. Er zijn al diverse onderzoeken naar toevoegingen aan drijfmest gedaan met als doel om de emissie van ammoniak uit drijfmest te beperken, maar dit betreft vooral commerciële preparaten, terwijl gebruik van compost voor de boer veel goedkoper is.

 

meting door Gerrit Stobbelaar

Serieus onderzoek laten doen naar de werking van compost in drijfmest is niet eenvoudig; in eerste instantie kon deze onderzoeksvraag ondergebracht worden in de Mineral Valley proeftuinen in Twente, waar 40 agrariërs aan mee doen die nieuwe technieken en werkwijzen voor kringlooplandbouw direct in de praktijk testen.

Na diverse metingen met soms verassende uitkomsten door Gerrit Stobbelaar, werd dit project in 2021 helaas stilgezet.

Tijdens de jaarvergadering van 2021 heeft Gerrit Stobbelaar een presentatie gehouden over de problemen met ammoniak in mest en schuimvorming op de mest.

Presentatie Gerrit Stobbelaar

Dankzij een kennisvoucher van de Provincie Overijssel en een bijdrage van CONO Kaasmakers is het onderzoek naar Compost in Drijfmest in mei 2023 weer hervat.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door Veterinair Kenniscentrum Oost Nederland (VKON) in Den Ham, een onafhankelijk onderzoeksinstituut waar diergezondheid en dierenwelzijn centraal staan.

VKON-projectleider Martine Olthof-Verwoerd

Het onderzoek richt zich in eerste instantie op de potentiële voor- en nadelen van de toevoeging van compost aan runderdrijfmest. Kan dit mogelijk resulteren in lagere emissies in de put met een positief bijkomend effect op het stalklimaat en het dierenwelzijn? Aan welke randvoorwaarden moet worden voldaan (denk aan het vermijden van resten van reinigingsmiddelen, formaline en antibiotica in de put)? Om kennis te vergaren zijn gesprekken gevoerd met experts en is in de literatuur naar informatie gezocht.

Hoe krijg je de drijfmest van homogene en vloeibare kwaliteit?

De tendens is om alleen naar de mineralen NPK te kijken om het gewas te voeden, maar er zoveel meer! De invloed op gewassen die van het land komen en de kwaliteit van de koeienmelk is énorm. Voor smaak en geur is er immers meer nodig.

De C/N-ratio van drijfmest en de bodem is van groot belang voor de omzetting van nutriënten door microben in de mest en bodem. De koolstof/stikstof ratio (C/N-ratio) geeft aan hoeveel koolstof er t.o.v.stikstof in de organische stof zit en zegt iets over de hoeveelheid stikstof die kan vrijkomen gedurende de afbraak van de organische stof. Het is daarom goed om de C/N-ratio van de mest goed bij de bodem te laten passen. Zo heeft het verhogen van de mest C/N-ratio een positief schimmelstimulerend effect. Compost toevoegen aan de drijfmest kan een mooie manier zijn om deels de C/N-ratio te verhogen, maar voornamelijk om de mest te “enten” met de gewenste microbiologie.

Tijdens de jaarvergadering van de De Ommer Marke op 10 april 2024 vertelde Joost Mulder van Mulder Agro meer over het belang van het onderhouden van een gezonde bodem. We moeten een gezonde bodem namelijk zien als een spons met levende organismen, veerkrachtig maar niet onuitputtelijk.

Ommermarke; werkzaam in Ommen en Dalfsen